Kefir südün qıcqırılması ilə hazırlanan bir içkidir. Südə əlavə edilən laktik turşu bakteriyaları və maya növləri bu fermentasiya prosesindən məsuldur. Probiyotiklər olaraq da bilinən bu canlı mikroorqanizmlər süddəki şəkərlə qidalanır. Beləliklə, laktoza adlanan şəkər laktik turşu istehsal etmək üçün parçalanır. Eyni prosesdə sağlamlığa töhfə verən müxtəlif bioaktiv birləşmələr və antibiotiklər ortaya çıxır. Başqa bir süd məhsulu olan qatıqla müqayisədə kefirin bəzi unikal keyfiyyətləri fərqlənir.
Kefirin Faydaları
Kefirin faydaları ilə bağlı çoxlu elmi araşdırmalar var. Onun faydalarını aşağıdakı kimi ümumiləşdirmək olar:
Antimikrobiyal xüsusiyyətlər göstərə bilər: Kefirin tərkibindəki bəzi maddələr müxtəlif növ zərərli bakteriya, virus və göbələklərə qarşı qoruyucu təsir göstərə bilər. Kefirin fermentasiyası zamanı bakteriosin adlı bir birləşmə əmələ gəlir. Onlar bakteriosinlərin, təsir etdikləri bakteriya növlərinin çoxalmasını dayandıran maddələrdir. Kefirin tərkibindəki bakteriosinlər həzm sisteminə zərərli olan və Salmonella, Şigella, Helicobacter pylori kimi infeksiyalara səbəb olan bir çox bakteriya növlərində təsirli olur.
O, qanda xolesterinin səviyyəsini tənzimləyə bilər: Kefir bakteriyaları bağırsaqlardan artıq xolesterinin udulmasını azalda bilər. Bundan əlavə, bu bakteriyalar tərəfindən sintez edilən propionat adlı birləşmə növü xolesterol istehsalında iştirak edən bəzi fermentləri təsirsiz hala gətirir. Bütün bu təsirlər sayəsində kefir qanda “zərərli xolesterin” olaraq bilinən LDL miqdarını azaltmağa kömək edə bilər.
Qan şəkərini tarazlaşdıran təsirləri var: Kliniki bir araşdırma, kefir istehlak edən diabet xəstələrində oruc qan şəkərinin daha aşağı səviyyədə olduğunu bildirir.
İltihab əleyhinə xüsusiyyətlərə malikdir: İltihab bədəndə baş verən müxtəlif hadisələrə qarşı inkişaf edən iltihablı bir vəziyyətdir. Həddindən artıq iltihab səviyyəsi diabet, piylənmə, xərçəng və astma kimi bir çox xəstəliklə əlaqələndirilir. Kefirin tərkibində olan və adını bu içkidən alan kefiran adlı birləşmə müxtəlif mexanizmlərlə iltihabı yatıra bilən təsirlərə malikdir.
Kefir nə edir?
Kefirin faydaları ilə bağlı araşdırmalar bu içkinin bir çox xəstəliyə qarşı potensial təsirlərini ortaya qoyur. Kefirin tərkibindəki probiyotiklər və aktiv maddələr bu təsirlərdən məsuldur. Kefirin nə üçün faydalı olduğu sualının cavabı belədir:
Həzm problemlərində faydalı ola bilər: Sağlam bağırsaq florasının bir çox xəstəliyə qarşı qoruyucu təsiri var. Kefirin tərkibindəki probiyotiklər isə bağırsaq divarına çökərək floranın tənzimlənməsinə kömək edir. Bu şəkildə qastroenterit adlanan müxtəlif həzm sistemi infeksiyalarına qarşı tədbir görülə bilər. Bundan əlavə, irritabl bağırsaq sindromu və mədə xorası kimi müxtəlif problemlər də yüngülləşdirilə bilər.
Sümük sağlamlığının yaxşılaşdırılmasına töhfə verə bilər: Həm kalsium, həm də K2 vitamininin qida mənbəyi olan kefir sümük sağlamlığına faydalı təsir göstərir. Kalsium sümük sağlamlığının qorunmasında vacibdir. Mütəxəssislər osteoporoz kimi metabolik sümük xəstəliklərinə qarşı kifayət qədər kalsium istehlak etməyi tövsiyə edirlər. Kalsium mübadiləsində aktiv rol oynayan K2 vitamininin sınıq riskini azaltdığını göstərən araşdırmalar var.
Allergiya və astma problemlərində təsirli ola bilər: Həddindən artıq immun reaksiyalar nəticəsində inkişaf edən iltihabi proseslər, allergiya və astma kimi xəstəliklərin əmələ gəlməsində təsirli olur. Kefir tərkibindəki müxtəlif bioaktiv birləşmələr sayəsində iltihab əleyhinə və antioksidant xüsusiyyətlər nümayiş etdirir. Tədqiqatlar göstərir ki, kefir allergiya və astmanın inkişafında iştirak edən yolları yatıra bilər.
Kefir nə vaxt içilməlidir?
Kefirin tərkibində kofein kimi ayıqlığı təmin edən maddələr yoxdur. Bu səbəbdən kefirin nə vaxt istehlak edilməsi sualına cavab olaraq konkret vaxt intervalı yoxdur. Ancaq diabet xəstələri kimi xüsusi qidalanma proqramları olan fərdlərin yeməklərinə uyğun olaraq kefir istehlak etmələri lazım ola bilər.
Bütün içkilər kimi o da qidalandırıcı keyfiyyətə malikdir. Bu səbəblə qastroezofagial reflü xəstəliyi kimi müəyyən vaxtlardan əvvəl dərman qəbul etməyinizi tələb edən bir vəziyyət varsa, kefiri bu saatlara uyğun içməlisiniz.
Hamiləlik zamanı kefir içmək olarmı?
Hamiləlik dövründə kefir istehlakı ilə bağlı diqqət edilməli ən vacib məqam istifadə olunan südün pasterizə edilmiş olmasıdır. Kefirin hamilə qadınlarda hər hansı bir yan təsirinin olduğunu göstərən heç bir araşdırma yoxdur. Əksinə, müxtəlif vitamin və minerallarla zəngin olan bu içkinin bir çox müsbət təsirlərindən faydalanmaq olar. Ancaq hamiləlik dövründə kefir istehlak edib-etməyəcəyiniz barədə həkiminizlə danışaraq düzgün qərar verə bilərsiniz.
