Revmatik xəstəliklər üçün uzun müddət sadəcə dərman müalicəsi və oynaqların istirahət etməsi məsləhət olunurdu. Amma hərəkətsizlik hər zaman fəsadları artırdı.
Oynaqlarda ağrı səbəbiylə oynaqlar kifayət qədər hərəkət edə bilmirsə, oynaq ətrafındakı əzələlər zəifləyir və xəstənin aerobik (nəfəs alma) qabiliyyəti azalır. Ancaq bir çox xəstədə hərəkət ağrını artırır. Ağrıya reaksiya hərəkətin məhdudlaşdırılmasıdır. Hərəkətsiz qalan oynaqda kapsul və ətrafdakı yumşaq toxumalar sərtləşir, oynaq kontrakturaları (kirəclənmə) inkişaf edir. Ətrafdakı əzələlərin və tendonların qısalması və istifadə edilməməsi səbəbiylə əzələ atrofiyası (əriməsi) əlavə olunur.
Bundan əlavə, oynaq səthlərində pozulma, pannusun (oynaq səthini əhatə edən quruluş), loose body (oynaq içində sərbəst maddə) oynaqların hərəkətini maneə törədir.
Məşqlər revmatik xəstəliklərdə xəstəliyin mərhələsinə görə təyin edilir. Məşq reseptində məşqin növü, tezliyi və intensivliyi göstərilir.
Tətbiq:
- ROM (Birgə Hərəkət Aralığı) Məşqləri
Məşqlər pilates və yoga ilə edilə bilər. Suda həyata keçirilməsi də çox faydalıdır.
Məqsəd: oynağın funksional hərəkət diapazonunu qorumaq.
Passiv məşq
Aktiv köməkçi məşq
Aktiv məşq
Gərmə və yerləşdirmə
- Gücləndirici Məşqlər
Revmatik xəstəliklərdə oynaq üzərinə yük qoymayan məşqlər daha çox tövsiyə olunur. Bu məşqlərdə əzələ qısalmır və oynaqda heç bir hərəkət meydana gəlmir.
Məqsəd: Oynaq ətrafındakı əzələləri gücləndirərək oynağı qorumaq və hərəkətdə şok absorbsiyasını təmin etmək. Oynağın funksiyasını artırmaq.
İzotonik
İzometrik
Mütərəqqi müqavimət
- Dözümlülük Məşqləri
Revmatik xəstəliklərdə dözümlülük çox aşağıdır. Təlimi planlaşdırarkən dözümlülüyə də diqqət yetirilir.Üzmə və velosiped erqometri, suda gəzinti və EMS (Elektrik vasitəsilə əzələləri gücləndirmək) ən çox tövsiyə olunan məşqlərdir. Məqsəd, oynaqlara zərər vermədən əzələ dayanıqlığını və dözümlülüyünü artırmaqdır.
Əgər sizdə də revmatik xəstəliklər varsa, bu sahədə mütəxəssis olan bir fizioterapevtin müşayiəti ilə məşqlərinizi mümkün qədər tez laqeyd yanaşmayın. Deformasiyadan sonra proses daha çətin olacaq.