Hıçqırıq diafraqmanın, qabırğa qəfəsini qarın boşluğundan ayıran və nəfəs almada mühüm rol oynayan əzələnin qeyri-iradi büzülməsidir. Hər daralmadan sonra səs tellərinin qəfil bağlanması “hic” səsinə səbəb olur.
Hıçqırıqlar diafraqmanın ani və qeyri-iradi büzülməsi nəticəsində baş verir. Bu daralma zamanı epiglottis birdən-birə və qırtlaqdakı səs tellərinə bərk bağlandıqda qırtlaqda xüsusi bir səs yaranır.
Böyük porsiyalarda yemək, spirtli və qazlı içkilər qəbul etmək, ani həyəcan, stress və temperatur dəyişiklikləri hıçqırıqlara səbəb ola bilər. Bəzi hallarda, bu, əsas tibbi vəziyyətin əlaməti ola bilər. Buna görə də hıçqırıqlarınız 48 saatdan çox davam edərsə və ya yemək yemək, yatmaq və ya nəfəs almaqda problem yaradacaq qədər şiddətlidirsə, mütləq həkimə müraciət etməlisiniz. Hıçqırıq növləri onların müddətinə görə təsnif edilir.
48 saatdan az davam edərsə, bu, kəskin hıçqırıqdır. 2-30 gün arası davam edərsə davamlı hıçqırıq, 1 aydan çox davam edərsə dözülməz hıçqırıq kimi təsnif edilir.
Kağız torbaya nəfəs almaq və ya nəfəsinizi 20-30 saniyə tutmaq hıçqırıqları aradan qaldırmaq üçün təsirli ola bilər. Bu üsullar diafraqmanı rahatlaşdırmaq üçün ağciyərlərdə kifayət qədər karbon qazının yığılmasına imkan verir.
Bundan əlavə, bir dəqiqə ərzində buzlu su ilə qarqara etmək və ya kiçik qurtumlarla bir stəkan soyuq su içmək, ətrafdakı əzələlərin nizamlı hərəkətləri ilə diafraqmanın rahatlamasına səbəb ola bilər.
Hıçqırıqlara səbəb nədir?
Uzun sürən hıçqırıqların səbəbini müəyyən etmək üçün həkim tərəfindən fiziki müayinə aparılacaq və bir neçə sual veriləcək. Bu zaman həkim nevroloji müayinə də keçirə bilər.
Nevroloji müayinə zamanı həkim balans və koordinasiyanı, əzələ gücünü və sıxlığını, refleksləri, görmə və toxunma hissini yoxlayacaq.
Bu müayinə nəticəsində hıçqırıqların əsas tibbi səbəblərdən qaynaqlandığı şübhəsi varsa, bir və ya bir neçə test tələb oluna bilər.
Bu testlərə böyrək xəstəlikləri, şəkərli diabet və infeksiyalar üçün qan testi, vagus sinirinə, frenik sinirə və ya diafraqmaya təsir göstərə bilən anatomik anormallıqları aşkar etmək üçün döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası, kompüter tomoqrafiyası (CT) və ya maqnit rezonans görüntüləmə (MRT) daxildir. , və ya yemək borusu və ya nəfəs borusunda qan testi.Problemləri yoxlamaq üçün boğaza yerləşdirilmiş kiçik kamera ilə nazik, çevik borudan istifadə edən endoskopik testlər ola bilər.
Səbəblər
- Qazlı içkilərin və ya spirtin həddindən artıq istehlakı
- Böyük miqdarda qida istehlakı
- Həyəcan və stress hücumları
- Ani temperatur dəyişiklikləri
- Saqqız çeynəyərkən havanın udulması
- Hıçqırıq 48 saatdan çox davam edərsə
- Sinir qıcıqlanması və ya zədələnməsi
Uzun sürən hıçqırıq epizodlarının bir səbəbi diafraqma əzələsinə xidmət edən vagus sinirlərinin və ya frenik sinirlərin zədələnməsi və qıcıqlanmasıdır. Bu sinirlərin qıcıqlanmasına və ya zədələnməsinə səbəb ola biləcək faktorlar; qulaq pərdəsinə toxunan bir cisim, boyundakı şiş, kist və ya guatr, reflü, boğaz ağrısı və ya laringit.
Simptomlar
Hıçqırıq əlamətləri hansılardır?
Hıçqırıq özü bir simptomdur. Bəzi hallarda sinə, qarın və ya boğazda yüngül sıxılma hıçqırıqlarla müşayiət oluna bilər.
Normal şəraitdə nisbətən qısa müddətdə keçməli olan hıçqırıqlar 48 saatdan çox davam edərsə və ya şiddətinə görə yemək yemək, yatmaq və nəfəs almaqda problem yaradırsa, həkimə müraciət etməyiniz tövsiyə olunur.
Müalicə üsulları
Hıçqırıqların əksəriyyəti tibbi müalicə olmadan öz-özünə yox olur. Ancaq hıçqırıqlara əsas bir xəstəlik səbəb olarsa, bu xəstəliyin müalicəsi hıçqırıqları aradan qaldıracaq.
İki gündən çox davam edən hıçqırıqlar dərman və ya cərrahi müdaxilə tələb edə bilər. Tərkibində baklofen, xlorpromazin və ya metoklopramid olan dərmanlar yalnız həkim məsləhəti ilə istifadə edilə bilər.
Daha az invaziv müalicələr təsirli olmazsa, hıçqırıqları dayandırmaq üçün sinir sinirini bloklamaq üçün anestezik inyeksiya həkim tərəfindən tövsiyə edilə bilər.
Başqa bir seçim, vagus sinirinə yüngül elektrik stimullaşdırılmasını təmin etmək üçün batareya ilə işləyən cihazı cərrahi olaraq implantasiya etməkdir.
Bu prosedur ən çox epilepsiya müalicəsində istifadə olunur, lakin o, həm də davamlı hıçqırıqları idarə etməyə kömək edir.
Xroniki hıçqırıqları olan insanlar qazlı içkilərdən və qaza səbəb olan qidalardan uzaq durmalıdırlar. Gündəlik yeməkləri az miqdarda yemək faydalı olacaq.
Hıçqırıqların əksəriyyəti tibbi müalicəyə ehtiyac olmadan öz-özünə yox olur. Əgər hıçqırıqlara səbəb olan əsas tibbi vəziyyət varsa, bu vəziyyətin müalicəsi hıçqırıqları aradan qaldıra bilər. İki gündən çox davam edən hıçqırıqlar üçün əvvəlcə dərman tətbiq olunur.
Dərman terapiyası kifayət qədər və effektiv deyilsə, cərrahi prosedurlardan istifadə edilə bilər. Başqa bir seçim, vagus sinirinizə yumşaq elektrik keçiriciliyi çatdırmaq üçün batareya ilə işləyən cihazı cərrahi olaraq implantasiya etməkdir. Bu prosedur adətən epilepsiya müalicəsində istifadə olunur. O, həmçinin davamlı hıçqırıqları idarə etməyə kömək edir.
Təbii Hıçqırıq Müalicələri
- Buzlu su üçün.
- Üzünüzü soyuq su ilə yuyun.
- Limon kimi kəskin qoxulu bir maddənin iyini hiss edin.
- Tez nəfəs alın.
Kağız torbaya nəfəs almaq və ya nəfəsinizi 20-30 saniyə tutmaq hıçqırıqları aradan qaldırmaq üçün təsirli ola bilər. Bu üsullar diafraqmanı rahatlaşdırmaq üçün ağciyərlərdə kifayət qədər karbon qazının yığılmasına imkan verir.
Digər üsullar uzun sürən hıçqırıqlara cavab vermədikdə, hipnoz və akupunktur kimi alternativ tibb müalicələri kömək edə bilər. Ancaq hıçqırıqları dayandırmağın qəti təsirli bir yolunun mövcudluğu hələ sübut olunmamışdır.
