Diz kalsifikasiyası diz oynağının və qığırdaqların aşınması nəticəsində baş verir və ən çox görülən oynaq kalsifikasiyasıdır. Kirəçləşmədə adətən qığırdaqla birlikdə meniskdə cırıqlar və sümük çıxıntılarının əmələ gəlməsi baş verir. Kirəçləşmiş dizdə ağrılar başlayır, zamanla hərəkətlər məhdudlaşdırılır və kirəçləşmə irəlilədikcə ayaqlar əyilməyə başlayır.
Diz kalsifikasiyasının simptomları
Oynaqlarda ağrı və sərtlik xəstəliyin ilk əlamətidir. Xəstəlik bəzən heç bir əlamət olmadan irəliləyə bilər, bəzən isə simptomlar olsa da rentgen müayinəsi normal ola bilər. Xəstəlik irəlilədikcə oynaqların hərəkəti məhdudlaşdırılır, yerimək, pilləkənlərlə qalxmaq və enmək çətinləşir. Bəzən axsaqlıq ola bilər. Tədricən ayaqlarda əyilmə ola bilər.
Xəstələrdə ən çox görülən şikayətlər oynaq ağrıları, büzülmə, səhər sərtliyi, arabir diz şişməsi və ağrıların çoxluğu səbəbindən yerimə məsafəsinin qısalmasıdır. Şikayətlərin müddəti adətən uzun illər əvvəl yaranan ağrıların tədricən intensivləşməsi nəticəsində ani artımlar müşahidə edilə bilər.
Müalicə üsulları:
Ağrıların azalmasına kömək üçün ən optimal variant çəkinin azaldılmasıdır. Eyni zamanda idman və piyada gəzinti də sağalmağa yardınçı olur. Dizləri yormayacaq və ağrıya səbəb olmayacaq şəkildə edilən yerimə və velosiped sürmə kimi məşqlər faydalıdır.
Ağrıkəsici kimi dərmanlar istifadə etmək olar lakin bunu həkimlə məsləhətləşərək qəbul etmək lazımdır çünki bu kimi dərmanların mədə şikayətləri yaratmaq kimi əks təsirləri var.
Xüsusilə yüksək təzyiq və ürək-damar sistemi xəstəlikləri olmayan xəstələr spa müalicələrindən faydalana bilərlər. Ancaq bu tətbiqlərdən əvvəl tibbi nəzarətdən keçilməlidir.
Qlükozamin və xondroitin preparatları: Onların istifadəsi xüsusilə son illərdə artmışdır. Məlumdur ki, onlar qığırdaq itkisini azaldır və qismən təmir edir.
Oynaqdaxili maye inyeksiyaları: Son illərdə bu preparatların istifadəsi artmışdır. Onlar təbii birgə mayeyə bənzəyirlər. Maye inyeksiyası da uyğun xəstələrdə yaxşı nəticə verir. Lakin onun təsiri müvəqqətidir. Təxminən 9-12 ay çəkir.
İntra-artikulyar kortizon tətbiqləri: Ağrıları idarə etdikləri üçün 2-3 dəfə tətbiq oluna bilər. Əməliyyata qədər xəstəyə rahatlıq verirlər. 3 dəfədən çox tövsiyə edilmir.
Cərrahi müalicələr: Artroskopik müalicələr və diz protezi tətbiqləri edilir.
Artroskopik müalicələr daha az irəliləmiş hallarda yaxşı nəticə verə bilər, lakin bu xəstəlik mütərəqqi bir proses olduğundan bir müddət sonra şikayətlər təkrarlana bilər.
