Uşaqların sağlamlığını qorumaq üçün peyvənd vérilməsi tibb sahəsindən irəli gələn ən önəmli preventiv tədbirlərdən biridir. Uşaqlara peyvəndlər yoluxucu xəstəliklərə qarşı orqanizmin immunitetini gücləndirir və cəmiyyətin sağlam gələcəyinin təmin edilməsində çox vacib rol oynayır. Bu yazıda uşaq peyvəndləri, onların fəydaları, tətbiq qrafiki və peyvəndlərlə bağlı əsas məqamlar haqqında ətraflı məlumat veriləcəkdir.
Peyvəndlərin faydaları
- Yoluxucu xəstəliklərin qarşısının alınması: Peyvəndlər qızılca, göyöskürək, difteriya, tetanus, hepatit B və poliomielit kimi ciddi xəstəliklərə qarşı qoruyucu təsir göstərir.
- İmmunitetin gücləndirilməsi: Peyvəndlər orqanizmdə antitellərin yaranmasını təmin edərək xəstəliklərə qarşı uzunmüddətli müdafiə yaradır.
- Epidemiyaların qarşısının alınması: Peyvəndlərin geniş tətbiqi cəmiyyət səviyyəsində kollektiv immunitetin formalaşmasına kömək edir və xəstəliklərin yayılmasının qarşısını alır.
- Maliyyə və sosial təsir: Peyvəndlənmiş uşaqlar xəstəliklərə daha az yoluxur və bu da tibbi xərclərin azalmasına və cəmiyyətin iqtisadi yükünün azaldılmasına səbəb olur.
Peyvənd cədvəli
Uşaq peyvəndləri Səhiyyə Nazirliyinin tövsiyələrinə uyğun olaraq müəyyən cədvələ əsasən aparılır:
- Doğuşdan sonra (0-1 ay): Hepatit B
- 2 ay: BCG (vərəm), Hepatit B, DTP (difteriya, tetanus, göyöskürək), Poliomielit, Hib (Haemophilus influenzae B)
- 4 ay: DTP, Poliomielit, Hib
- 6 ay: Hepatit B, DTP, Poliomielit, Hib
- 1 yaş: Qızılca, məxmərək, parotit (MMR)
- 18 ay: DTP, Poliomielit
- 6 yaş: MMR (ikinci doza), DTP
- 14 yaş: Difteri və tetanus gücləndirici doza
Peyvəndlərə qarşı yan təsirlər
Peyvəndlər ümumiyyətlə təhlükəsizdir, lakin bəzi uşaqlarda yüngül yan təsirlər müşahidə edilə bilər:
- İynə vurulan yerdə qızartı və şişkinlik
- Yüngül qızdırma
- Halsızlıq və narahatlıq
Çox nadir hallarda allergik reaksiyalar ola bilər. Bu səbəbdən peyvənddən sonra uşaqlar 15-30 dəqiqə müddətində tibbi nəzarət altında saxlanmalıdır.
Peyvəndlərlə bağlı miflər və reallıq
- Mif: Peyvəndlər autizmə səbəb olur. Reallıq: Elmi araşdırmalar peyvəndlərlə autizm arasında heç bir əlaqənin olmadığını sübut etmişdir.
- Mif: Təbiətə uyğun immunitet peyvənddən daha yaxşıdır. Reallıq: Yoluxucu xəstəliklər ciddi fəsadlar verə bilər, peyvəndlər isə daha təhlükəsiz qoruma təmin edir.
- Mif: Peyvəndlər lazımsızdır, çünki bəzi xəstəliklər artıq yoxdur. Reallıq: Yoluxucu xəstəliklər peyvəndləmə dayandırıldıqda yenidən yayıla bilər.
Nəticə Uşaqların sağlam gələcəyi üçün peyvəndlər həyati əhəmiyyət daşıyır. Valideynlərə tövsiyə olunur ki, peyvənd cədvəlinə riayət etsinlər və uşaq həkimləri ilə daim məsləhətləşsinlər. Alliance Klinika olaraq, sağlamlığınızı qorumaq üçün müasir və təhlükəsiz peyvənd proqramları təklif edirik.
