7-14 avqust Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı və 40-dan artıq tərəfdaşın təşəbbüsü ilə Ümumdünya Maskadan İstifadə Həftəsi elan olunub. Kovid virusu müasir dövrümüzün bəlasıdır. Maskadan düzgün istifadə təkcə kovid virusundan qorunmaq üçün deyil bütün infeksion xəstəliklərdən qorunmaq üçün istifadə olunmalıdır.Xüsusilə ilə də hava – damcı yolu ilə yayılan xəstəliklərdən qorunmaq üçün çox yaxşı bir vasitədir.
Yeni koronavirus xəstəliyi (Covid-19) ilk dəfə 13 yanvar 2020-ci ildə Çinin Uhan şəhərində yüksək hərarət və nəfəs darlığı ilə təsbit edilmiş yeni viral respirator xəstəlikdir. Xəstəliyin hava – damcı və təmas yolu ilə ötürüldüyü məlumdur. Yaratdığı qlobal epidemiya vəziyyətinin genişliyinə görə pandemiya kimi müəyyən edilir.
Yeni koronavirus həm heyvanlara, həm də insanlara təsir edə bilən virus ailəsinin bir növüdür. Geriyə baxdıqda, koronavirus ailəsindən bəzi fərqli viruslar MERS (Yaxın Şərq Tənəffüs Sindromu) və SARS (Ağır Kəskin Tənəffüs Sindromu) kimi ağır tənəffüs xəstəliklərinə səbəb olur.
Virus latınca tac mənasını verən corona sözünün şərəfinə adlandırılmışdır, çünki elektron mikroskopla baxdıqda yuvarlaq, çıxıntılı tacı xatırladır.
Viruslar cəmiyyətimizdə illərdir müşahidə olunur. Bunlardan ən sadəsi və ən çox yayılmışı soyuqdəymədir. Burun axması ilə birlikdə yuxarı tənəffüs yollarının infeksiyasına səbəb olan 20 müxtəlif növ viruslar qrupu koronavirusdur.
Koronavirus ailəsindən olan bir çox digər viruslar yeni koronavirusdan daha yüngül simptomlarla daha yüngül xəstəliklərə səbəb olur. Buna görə də, viruslar soyuqdəymə kimi xəstəliklərə səbəb olduqda heç bir çaxnaşma yaratmadı.
Viruslar zaman zaman insanlar və heyvanlar arasında da yayıldı. Virusların genetik məlumatı RNT-nin mutasiyasına görə dəyişir. Hüceyrəyə, xüsusilə də səth zülallarına yapışaraq və içəriyə daxil olmaq üçün istifadə etdiyi zülallarda dəyişikliklər yaradaraq, artıq formalaşmış immun sistemindən qaçır, eyni zamanda daha sürətli çoxalaraq hüceyrələrə çox daha çox zərər verə bilir.
Əvvəllər SARS adlanan virus bugünkü yeni koronavirusa çox oxşar bir xəstəlik yaratdı. SARS adı ağır kəskin respirator sindromun ingiliscə ekvivalentinin baş hərflərindən istifadə edilməklə yaranıb. Bu gün gündəmdə olan koronavirus üçün ikinci SARS virus analogiyasından istifadə edilir.
Bundan başqa, koronavirus ailəsindən daha bir virus ciddi xəstəliklərə səbəb ola bilmə potensialı və yaratdığı epidemiyalarla dünya gündəminə gəlib. Dəvələrdən insanlara keçən bir növ koronavirusun yaratdığı MERS adlı Yaxın Şərq Tənəffüs Sindromu Yaxın Şərq bölgəsində bir müddət epidemiya yaratdı.
Lakin MERS-in xəstəlik baxımından təsiri bütün dünyada görünmədiyi üçün buna pandemiya adı verilmədi. MERS hələ də Yaxın Şərq bölgəsində müəyyən aralıqlarla zaman zaman görülür.
Hal-hazırda təsirlərini gördüyümüz koronavirus xəstəliyinin qlobal miqyasda qəbul edilmiş adı ilk dəfə 2019-cu ildə müəyyən edildiyi üçün CoViD-19 olaraq adlandırıldı.
Yeni koronavirus xəstəliyi (Covid-19) ilk dəfə 13 yanvar 2020-ci ildə Çinin Uhan şəhərində yüksək hərarət və nəfəs darlığı ilə təsbit edilmiş yeni viral respirator xəstəlikdir. Xəstəliyin hava – damcı və təmas yolu ilə ötürüldüyü məlumdur. Yaratdığı qlobal epidemiya vəziyyətinin genişliyinə görə pandemiya kimi müəyyən edilir.
Yeni koronavirus həm heyvanlara, həm də insanlara təsir edə bilən virus ailəsinin bir növüdür. Geriyə baxdıqda, koronavirus ailəsindən bəzi fərqli viruslar MERS (Yaxın Şərq Tənəffüs Sindromu) və SARS (Ağır Kəskin Tənəffüs Sindromu) kimi ağır tənəffüs xəstəliklərinə səbəb olur.
Virus latınca tac mənasını verən corona sözünün şərəfinə adlandırılmışdır, çünki elektron mikroskopla baxdıqda yuvarlaq, çıxıntılı tacı xatırladır.
Viruslar cəmiyyətimizdə illərdir müşahidə olunur. Bunlardan ən sadəsi və ən çox yayılmışı soyuqdəymədir. Burun axması ilə birlikdə yuxarı tənəffüs yollarının infeksiyasına səbəb olan 20 müxtəlif növ viruslar qrupu koronavirusdur.
Koronavirus ailəsindən olan bir çox digər viruslar yeni koronavirusdan daha yüngül simptomlarla daha yüngül xəstəliklərə səbəb olur. Buna görə də, viruslar soyuqdəymə kimi xəstəliklərə səbəb olduqda heç bir çaxnaşma yaratmadı.
Viruslar zaman zaman insanlar və heyvanlar arasında da yayıldı. Virusların genetik məlumatı RNT-nin mutasiyasına görə dəyişir. Hüceyrəyə, xüsusilə də səth zülallarına yapışaraq və içəriyə daxil olmaq üçün istifadə etdiyi zülallarda dəyişikliklər yaradaraq, artıq formalaşmış immun sistemindən qaçır, eyni zamanda daha sürətli çoxalaraq hüceyrələrə çox daha çox zərər verə bilir.
Əvvəllər SARS adlanan virus bugünkü yeni koronavirusa çox oxşar bir xəstəlik yaratdı. SARS adı ağır kəskin respirator sindromun ingiliscə ekvivalentinin baş hərflərindən istifadə edilməklə yaranıb. Bu gün gündəmdə olan koronavirus üçün ikinci SARS virus analogiyasından istifadə edilir.
Bundan başqa, koronavirus ailəsindən daha bir virus ciddi xəstəliklərə səbəb ola bilmə potensialı və yaratdığı epidemiyalarla dünya gündəminə gəlib. Dəvələrdən insanlara keçən bir növ koronavirusun yaratdığı MERS adlı Yaxın Şərq Tənəffüs Sindromu Yaxın Şərq bölgəsində bir müddət epidemiya yaratdı.
Lakin MERS-in xəstəlik baxımından təsiri bütün dünyada görünmədiyi üçün buna pandemiya adı verilmədi. MERS hələ də Yaxın Şərq bölgəsində müəyyən aralıqlarla zaman zaman görülür.
Hal-hazırda təsirlərini gördüyümüz koronavirus xəstəliyinin qlobal miqyasda qəbul edilmiş adı ilk dəfə 2019-cu ildə müəyyən edildiyi üçün CoViD-19 olaraq adlandırıldı.
